Natalja Gorbaniewska (ur. 26 maja 1936 w Moskwie, zm. 29 listopada 2013 w Paryżu) – rosyjska poetka, dysydentka, dziennikarka, tłumaczka literatury polskiej posiadająca obywatelstwo polskie.
Studia filologiczne podjęła w 1953 na Uniwersytecie Moskiewskim, ukończyła je w 1963 na Uniwersytecie Leningradzkim. Już w czasie studiów związała się z ruchem demokratycznym, co spowodowało stopniowo nasilające się szykany. 25 sierpnia 1968 jako współorganizatorka demonstracji w Moskwie przeciwko wejściu armii Układu Warszawskiego do Czechosłowacji została na krótko aresztowana, w następnych miesiącach toczyło się śledztwo, zakończone w kwietniu 1970 represyjnym uznaniem za psychicznie chorą i uwięzieniem do 22 lutego 1972, najpierw w szpitalu psychiatrycznym w Kazaniu, a potem w więzieniu na Butyrkach w Moskwie. W grudniu 1975 została zmuszona do opuszczenia kraju. Osiedliła się w Paryżu. Pracowała jako dziennikarka w kilku rosyjskich pismach emigracyjnych, a także dla Radia Swoboda. Współpracowała z Solidarnością Walczącą.
Za przekłady literatury polskiej nagrodzona przez Polski PEN Club (1992). Laureatka Nagrody im. Jerzego Giedroycia przyznawanej przez dziennik „Rzeczpospolita” za działałalność na rzecz polskiej racji stanu (2005). Do 8. edycji (2013) była przewodniczącą jury Nagrody Literackiej Europy Środkowej „Angelus”. Od kwietnia 2005 obywatelka Polski.

W październiku 2008 Gorbaniewska otrzymała tytuł doktora honoris causa lubelskiego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Za wybitne zasługi w działalności na rzecz przełamywania historycznych stereotypów między narodem polskim i rosyjskim, za osiągnięcia w popularyzowaniu polskiej kultury, za wspieranie przemian demokratycznych w Polsce została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.