Landsbergis Vytautas (Litwa)

Zdjęcie

Urodził się 18 października 1932 w Kownie.

W 1955 roku ukończył studia w Konserwatorium Litewskim. W 1969 roku uzyskał stopień doktora z zakresu muzykologii. W 1994 roku został doktorem habilitowanym nauk humanistycznych. W latach 1952 – 1990 pracował jako nauczyciel. W latach 1978 – 1990 był profesorem historii muzyki w Litewskiej Akademii Muzyki.
W 1988 roku zaangażował się w działalność Ruchu Niepodległości Litwy Sąjūdis i wchodził w skład grupy założycielskiej tej organizacji. Do 1990 roku kierował radą Sąjūdisu, w 1991 roku został jego honorowym przewodniczącym. Nawiązał również kontakty z „Solidarnością Walczącą”. W marcu 1989 roku uzyskał mandat w wyborach Zjazdu Deputowanych Ludowych ZSRR, w lutym 1990 roku został członkiem Rady Najwyższej Litewskiej SRR. 11 marca 1990 roku wybrano go na jej przewodniczącego, został wówczas głową państwa litewskiego. Przewodniczył w tym dniu historycznej sesji parlamentu, na której ogłoszono Akt Przywrócenia Państwa Litewskiego, proklamujący powstanie niepodległej Republiki Litewskiej. Pod jego przywództwem Litwa stawiła opór blokadzie i zbrojnej interwencji Armii Radzieckiej oraz uzyskała międzynarodowe uznanie niepodległości. W 1992 roku, po wygranych przez postkomunistów z LDDP wyborach, został liderem sejmowej opozycji. W 1993 roku na bazie znacznej części Sąjūdisu współtworzył nowe ugrupowanie pod nazwą Związek Ojczyzny (Litewscy Konserwatyści), którym kierował przez dziesięć lat. W kadencji 1996 – 2000 sprawował urząd przewodniczącego Sejmu. W 1998 bez powodzenia kandydował w wyborach prezydenckich. Zasiadał także w parlamencie kolejnej kadencji (do 2004).
W 2004 i 2009 uzyskiwał z ramienia konserwatystów mandat deputowanego do Parlamentu Europejskiego. Za swoją działalność otrzymał Wielki Krzyż Orderu Witolda Wielkiego (1998), decyzją Prezydenta RP nr 78/99 otrzymał Krzyż Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej (1999), Wielki Krzyż ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego (2003), Gwiazda Tysiąclecia Litwy (2009), Wielki Oficer Legii Honorowej (Francja), Krzyż Wielki Orderu Honoru (Grecja), Krzyż Wielki Wielki Oficer Orderu Trzech Gwiazd (Łotwa), Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Norwegia), decyzją Prezydenta Ukrainy nr 407/2017 otrzymał Order Wolności, a w 2021 roku został Honorowym Obywatelem Wilna.