Tulasz Chrystoforosz (Jelenia Góra)

Zdjęcie

Urodził się 27 września 1953 roku w Jeleniej Górze, zm. 26 września 1993 roku w Richmond

W 1971 roku ukończył Zasadniczą Szkołę Budowlaną w Jeleniej Górze. W latach 1971 – 1973 był uczniem jeleniogórskiego Technikum Budowlanego w Jeleniej Górze. W 1973 roku pracował jako maszynista sceny w Państwowym Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze i Państwowym Teatrze Współczesnym we Wrocławiu. W latach 1973 – 1974 był zatrudniony jako monter w Stoczni Północnej w Gdańsku. W roku 1974 pracował jako monter w gdańskim Przedsiębiorstwie Hydrologicznym. W latach 1975 – 1976 był sprzedawcą w RSW Prasa-Książka-Ruch w Jeleniej Górze. W latach 1976 – 1980 zajmował się handlem obcymi walutami oraz wykonywał prace dorywcze. Od kwietnia 1980 roku do lipca 1983 roku pracował jako kontroler jakości w Zakładzie Obsługi Technicznej Predom-Service Wrocław Oddział Produkcyjny w Miłkowie. We wrześniu 1980 wstąpił do NSZZ „Solidarność”, był współorganizatorem jej struktur, przewodniczył też Komitetowi Założycielskiemu. Następnie pełnił funkcję przewodniczącego. Od października 1980 roku do maja 1981 roku wchodził w skład MKZ ówczesnego województwa jeleniogórskiego. 20 września 1980 roku został sygnatariuszem porozumienia z władzami województwa jeleniogórskiego regulującego zasady działania MKZ. Od czerwca 1981 roku był współpracownikiem ZR Jelenia Góra i kolporterem pism niezależnych w tym m.in.: „Solidarności Dolnośląskiej”, „Solidarności Jeleniogórskiej”, „Odrodzenia”, „Robotnika”, „Bratniaka”, „Opinii” oraz książek Instytutu Literackiego w Paryżu, NOW-ej, Wydawnictw m.in. Głosu, im. Konstytucji 3 Maja, Kręgu, Spotkań. Od lutego do kwietnia 1981 roku drukował i redagował niezależne pismo „Serwis Informacyjny MKZ NSZZ «Solidarność» w Jeleniej Górze”. Od marca 1981 roku do czerwca roku 1983 należał do KPN. Od marca 1981 roku współpracował z niezależnym Karkonoskim Towarzystwem Wydawniczym w Jeleniej Górze i kolportował jego publikacje. Od 12 marca 1981 roku wchodził w skład RKOWzP w Jeleniej Górze oraz był redaktorem niezależnego pisma „Robotnik”. Od czerwca do sierpnia 1981 roku organizował Związek Młodzieży Pracującej „Robotnik” w Jeleniej Górze. W marcu i lipcu 1981 roku był zaangażowany w druk i kolportaż deklaracji ideowej i odezwy KPN Do narodu polskiego. 25 sierpnia tego samego roku, po rewizji mieszkania został zatrzymany. 27 sierpnia zwolniono go za poręczeniem KZ w Predom-Service i ZR Jelenia Góra. Od września 1981 roku przewodniczył Podokręgowi Jeleniogórskiego Kierownictwa Akcji Bieżącej Okręgu Zachodniego KPN we Wrocławiu. 21 września tego samego roku, po rewizji osobistej i mieszkania, został aresztowany i osadzony kolejno w Areszcie Śledczym w Jeleniej Górze i w Świdnicy. 14 października został zwolniony za poręczeniem społecznym ZR. W listopadzie 1981 roku wydawał, redagował i pisał artykuły do niezależnego pisma „Niepodległość”. Po wprowadzeniu stanu wojennego, 13 grudnia 1981 roku, został internowany i osadzony kolejno w Ośrodkach Odosobnienia w Kamiennej Górze, Nysie, Grodkowie i Uhercach. W trakcie internowania uczestniczył w głodówkach protestacyjnych. 23 grudnia 1982 roku został zwolniony. Tego samego dnia uchylono decyzję o aresztowaniu. W latach 1983 – 1989 należał do „Solidarności Walczącej”, był jej zaprzysiężonym członkiem. 19 sierpnia 1983 roku Sąd Wojewódzki w Jeleniej Górze umorzył wobec niego postępowanie karne na mocy abolicji z grudnia 1981 roku. Od lipca do sierpnia 1983 roku Chrystoforosz Tulasz wydawał, drukował, kolportował i pisał (ps. Jacek Żelazny) podziemne czasopismo „Myśl” oraz jedyny numer jeleniogórskiej edycji „Solidarności Walczącej”. Od 21 sierpnia 1983 roku pozostawał w ukryciu i był poszukiwany listem gończym. 16 listopada 1983 roku został aresztowany we Wrocławiu i osadzony w areszcie RUSW, Areszcie Śledczym i ZK we Wrocławiu. 20 lutego 1984 roku został skazany nieprawomocnie przez Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze na karę 1,5 roku pozbawienia wolności. Osadzono go kolejno w Areszcie Śledczym w Jeleniej Górze i ZK we Wrocławiu. 26 marca 1984 roku Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze podjął decyzję o zwolnieniu go z więzienia, objęciu dozorem MO i specjalistycznym badaniem szpitalnym. 28 marca 1984 roku Sąd Wojewódzki w Jeleniej Górze utrzymał w mocy postanowienie o aresztowaniu. Chrystoforosz Tulasz został osadzony w ZK we Wrocławiu, a następnie w Strzelinie. 7 czerwca 1985 roku został zwolniony ze względu na zły stan zdrowia i objęty dozorem MO. 15 sierpnia 1985 roku Sąd Wojewódzki w Jeleniej Górze umorzył wobec niego postępowanie karne na mocy amnestii. W latach 1983 – 1989 kolportował wydawnictwa podziemne w Jeleniej Górze i okolicach. Były to m.in. czasopisma: „Z Dnia na Dzień”, „Solidarność Walcząca”, „Replika”, „Myśli”, „Wiadomości Bieżące”, „Tygodnik Mazowsze”, „Gencjana”, „Celwiskoziak”, „Zerwij Kajdany, Połam Bat…” a także ulotki. W latach 1984 – 1989 na rencie. W latach 1984 – 1989 należał do Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Jeleniej Górze. W 1985 roku założył i redagował podziemne czasopismo „Gencjana”. Od maja do listopada 1985 roku przebywał w RFN. Przekazał wówczas do RWE informacje o represjach w ówczesnym województwie jeleniogórskim. W latach 1985 – 1988 drukował ulotki i wydawnictwa okolicznościowe sygnowanych przez Agencję Fotograficzną/Wydawniczą Oddziału SW Jelenia Góra. W latach 1984 – 1989 był wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany i karany grzywnami przez kolegium ds. wykroczeń. W czerwcu 1989 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych.
Od 10 listopada 1980 roku do 1982 był rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Jeleniej Górze w ramach SOS o kryptonimie „Krzyś”; SOR o kryptonimie „Korytarz”; w 1983 przez Wydz. V KW MO/WUSW w Jeleniej Górze w ramach SOR o kryptonimie „Wtorek”; do 1984 rozpracowywany przez Wydz. III/V WUSW w Jeleniej Górze w ramach SOR o kryptonimie „Komórka”; przez Wydz. V WUSW w Jeleniej Górze w ramach KE.